Dạ, thưa Thầy.
Sáng nay con dậy rất sớm, sớm hơn tất cả những ngày của năm sắp qua. Con đặt chân ra đường trước khi mặt trời kịp mọc lên khỏi núi. Con thấy mình lờ mờ như sương.
Dạ, thưa Thầy.
Sáng nay con vừa dỡ bó cẩm chướng tàn ra khỏi bình. Con nhớ lúc đem hoa về nhà, những cánh mỏng cam xinh xắn cọ vào tay một mùi ngọt dịu dàng. Mươi ngày sau cánh hoa chuyển trắng, con biết hoa đang phai đi hình thái rực rỡ nhưng đời sống thì còn đó. Con nhớ Thầy dạy nhìn hoa mà nhớ vô thường nên khi dỡ bình, con đã gởi lại một lời cảm ơn.
Dạ, thưa Thầy.
Sáng nay trên đường ngang dọc, con nghe tin Thầy đi. Trong phút chốc hơi thở con nghẹn lại ở một ngã chật chội nơi lồng ngực. Trong phút chốc nước mắt con dâng lên như lũ ngầm ngập giếng sâu. Trong phút chốc con như chiếc túi ba gang hỗn độn cả đậu cả thóc, bởi bất thần trộn lẫn cảm giác chơi vơi, đau xót, tiếc thương và sự biết ơn ngập tràn.
Hai dòng suối chảy cuộn nơi tim con, một trong mát khi nghĩ về sự tiếp nối trong lời Thầy dạy và một cuộn đau khi nghĩ về sự mất mát, sự phân biệt trong căn tính của con.
Dạ, thưa Thầy.
Dù không sửng sốt bất ngờ, con vẫn rúng động bởi những điều đã biết trước. Tụi con đã từng trò chuyện với nhau thật lâu rằng Thầy lớn tuổi rồi và sức khoẻ như vậy chắc cũng gần phải ra đi. Ừ, có lẽ mình sẽ đối diện bằng cảm giác lẫn lộn, thì đây, hôm nay tụi con ở trong điều này, rúng động nhưng không kinh ngạc.
Dạ, thưa Thầy.
Con đã để cho mình được trầm mình vào tất cả những lẫn lộn hoang mang đó, rồi con cho mình ngồi xuống nương tựa vào tiếng Đại Hồng Chung của Làng Mai San Diego. Một vị sư chú tâm thỉnh chuông trên đỉnh đồi, loang chạm đến từng cành cây ngọn cỏ. Trời vẫn mờ sương. Tiếng chim trên mấy ngọn dừa ngoài ban công hoà với tiếng chim chào ngày mới trong live video. Con đã cho phép mình ngồi yên hết hồi chuông lớn sáu mươi phút giữa những ngổn ngang gấp rút phải-làm của hôm nay.
Dạ, thưa Thầy.
Hôm nay con ngồi yên không dễ dàng, với khởi đầu đau thương xâu xé, là cái chết, là trống trải, là mất mát. Nước mắt con rớt xuống lòng tay, ẩn trú giữa những kẽ ngón khép hờ rồi tan mất.
Con vẫn cho phép mình ngồi yên, dò dẫm vào ra cùng hơi thở, những ý nghĩ trong lắng xuống rồi tan mất như khói. Con nhớ lời Thầy kể về mẹ của Thầy, “tôi thấy mẹ tôi chưa bao giờ mất cả, và những đau khổ xót xa trước kia chỉ là những ảo giác trong một giấc mộng… Tôi thấy một cách rất hiện thực rằng sự sinh diệt của mẹ tôi là một cái gì do tôi tạo ra mà không phải là một thực tại khách quan. Sự hiện thực của mẹ tôi không tuỳ thuộc vào sinh diệt; không phải nhờ sinh mà mẹ tôi có, không phải vì diệt mà mẹ tôi không có… Tôi có thể thấy mẹ tôi bất cứ ở đâu và lúc nào tôi muốn.”
Dạ, thưa Thầy.
Con biết con đã ngồi yên với rất nhiều người, trong tiếng chuông này. Con không có. Thời gian không có. Không gian không có. Con ở đây. Bây giờ. Ở đây. Thầy ở đây. Con biết con đã ngồi yên với Thầy. Con không dùng cái trí hiểu tiếp nối để an ủi mình rằng Thầy đâu có mất. Con biết rằng Thầy đâu mất. Thầy đi về cái bao la. Con biết cũng vẫn gặp Thầy bởi cùng trong cái bao la đó. Con luôn biết ơn sự có mặt kiên nhẫn, trái tim bao dung và trí tuệ bát nhã của Thầy trong mọi không gian và thời gian.
Dạ, thưa Thầy.
Hôm nay Thầy đi.
Chiếc xe rác vẫn đúng giờ ghé tới. Một email tin tức đầu ngày vẫn được ai đó bấm gửi rớt vào hộp thư. Chiếc van nhỏ màu xanh vẫn đậu vào ô 284 nhỏ xíu. Lũ chim cu gù vẫn uống nước nơi hộp treo ở ban công tầng dưới.
Chỉ là, hôm nay Thầy đi.
Dạ, Thầy đi.
Con xin phép tiễn Thầy về “đường xưa, mây trắng”. Thầy về đó gặp Thầy của Thầy, nghen!
Dạ, Thầy đi.
Dạ, Thầy đi.
Dạ, Thầy đi.
*Biết ơn Thầy Thích Nhất Hạnh đã đến phụng sự cuộc đời trong quãng này và cầu nguyện hành trình mới của Thầy an lạc về với tự do. Cầu nguyện cho chúng ta được tắm mát và tiếp nối trong lời dạy của Thầy và Thầy của Thầy.