Hòa Thượng U JANAKA
Thiện Nhựt Phiên Dịch
Kính thưa,
Vài lời xin thưa trước
Tôi đã chẳng biết liệu sức mình khi nhận lời yêu- cầu của đạo-hữu Diệu-Nhẫn để phỏng dịch quyển Khảo-luận Abhidhamma in Daily Life do Ngài Ashin Janakabhivamsa sáng-tác bằng tiếng Miến-điện, được U Ko Lay dịch sang tiếng Anh. Tôi cứ tưởng hễ mình đọc và hiểu được tiếng Anh là có thể viết lại những gì mình vừa đọc sang tiếng Việt ngay. Nhưng tôi đã lầm rất nặng khi bắt tay vào việc, vì tôi cảm thấy số vốn Anh-văn của mình chẳng đủ để phản-chiếu lại lối hành-văn trang-trọng của U Ko Lay. Tôi đã lầm vì đã quá đinh-ninh cuốn Từ-điển Pali-English của Rhys Davids sẽ giúp tôi tra được hết nghĩa các danh-từ chuyên-môn Phật-học của Nam-tông. Đã lắm phen tôi vò đầu, bức tóc mà chẳng đến gần được nghĩa thâm- sâu của lắm đoạn trong quyển Khảo-luận mà nội dung rất cao-siêu huyền-diệu. Nhưng đã dấn bước, và nhờ lòng ham muốn học-hỏi thêm thúc-đẩy, tôi cũng viết lại được gần hai trăm trang những gì mà tôi hiểu còn lỏm-bỏm trong rừng giáo- lý do Ngài Asin Janakabhivamsa truyền lại.
Tôi lại xin thú-tội thêm, trong khi viết lại, tôi có thêm vào khá nhiều danh-từ thường dùng trong Bắc- tông, vì lẽ khi dịch, tôi còn chưa chắc danh-từ mình dùng có theo sát với nghĩa mà tác giả muốn nói hay không. Những chữ tôi thêm vào như thế đều được đánh máy bằng chữ cỡ nhỏ ở trong dấu ngoặc, để người đọc đừng lầm mà gán cho tác-giả, khiến tôi phải đắc tội thêm. Trong bản chữ Anh, các đoạn ghi là Maxim, tôi đã vô-lễ dịch là Ghi-nhớ, mà chẳng dùng chữ Cách-ngôn, vì lẽ theo nghĩa tiếng Việt, chữ Cách- ngôn có nghĩa khác với nội-dung của các Maxims trong Quyển Luận. Các tiểu-mục cũng được tôi tự-động đánh số thêm vào, để tiện tra-cứu lại.
Tôi những tưởng sẽ bỏ cuộc giữa chừng vì gặp phải nhiều đoạn nói đến các cảnh-giới trên Trời và dưới địa-ngục, làm sao mình có đủ tiếng để dịch. Còn nhiều điểm thâm-sâu khác nữa mà sức hiểu-biết nông-cạn của tôi chưa vươn lên đến nổi, những mong được người đọc rộng-lượng tha-thứ.
Vài hàng chơn-thành tha-thiết mong người đọc tha cho lời lẽ quê-mùa cục-mịch của tôi và nghĩ đến nghĩa-lý sâu-xa của tác- giả, vì chính chỗ này mới là điều quan-trọng cho ta học-tập. Ngưỡng mong trên có các bực cao-minh thương-tình chỉ dạy thêm và xung quanh có các bạn-đạo vui lòng mách cho chỗ vụng-về, thiếu-sót.
Trân-trọng!
Thiện-Nhựt: Montreal, 2000-04-05
